تحلیل ساختار فضایی شهری با تأکید بر بُعد جمعیتی رویکرد ریخت ­شناسی شهر چندهسته ­ای. مطالعه مورد: شهر تهران

نویسندگان

  • علی حسینی استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

در قرن بیستم، گرایش­های اولیه تمرکززدایی و تغییرات در فناوری اطلاعات، حمل‌ونقل و ارتباطات منجر به تغییر ساختاری عمده‌ای در شهرها شد و روند الگوی تک­هسته­ای را که به اشتغال در مرکز تجاری شهر (CBD) تمرکز داشت، متوقف ساخت. هنوز درک روشنی از اینکه آیا شهر چندهسته­ای، پایدار یا به لحاظ اقتصادی رقابت‌پذیر هست یا نه، وجود ندارد. هدف از این پژوهش، تحلیل ساختار فضایی شهری با تأکید بر رویکرد ریخت­شناسی شهر چندهسته­ای بر اساس الگوی فضایی کانون­های جمعیتی شهر تهران است. از مساله واحد ناحیه­ای قابل اصلاح[1] (MAUP) برای تعیین واحد فضایی تحلیل استفاده شد. روش­های مورد استفاده خودهمبستگی و آمار فضایی، مدل چندهسته­ای اسمال و سانگ و روش cut-off بود. نتایج حاصل از ارزش شاخص موران برای سه دوره مقادیر مثبت و نزدیک به یک است می‌توان نتیجه گرفت که توزیع فضایی جمعیت تهران دارای خودهمبستگی فضایی است و توزیع خوشه­ای دارد. نتایج تجربی تحلیل cut-off، شیب­های تراکمی و آمار فضایی نشان داد شهر تهران از الگوی تک­هسته­ای فاصله گرفته و در حال تبدیل شدن به یک ساختار چندهسته‌ای است. *[1]. Modifiable Areal Unit Problem  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل ساختار فضایی شهری با تأکید بر توزیع فضایی اشتغال و فعالیت در شهر تهران

توسعة کلان‌شهرها نشان داده است به‌موازات گسترش فضایی و افزایش جمعیت، بخش مرکزی شهرها به‌مرور توان خود را در خدمات‌دهی به مناطق دوردست‌تر از دست می‌دهند. درنتیجه مناطق جدید شهری در قالب ساختار چندهسته‌ای پدید می‌آیند. شهر تهران طی صدسال گذشته، تجربه داشتن یک مرکزی قوی را در سطح ملی گذرانده  تشدید روند مهاجرت و توسعة فعالیت‌ها در پیرامون آن در پنج دهة اخیر، سبب شده است این شهر در محورهای فرعی جدی...

متن کامل

بررسی و تحلیل فضایی نابرابریهای اجتماعی درمناطق شهری با رویکرد شهر متراکم مورد مطالعه : شهر بابل

نابرابری‌های اجتماعی پدیده‌ای است که بر تمام مناسبات اجتماعی انسان‌ها تأثیر می‌گذارد. تحلیل فضایی توسعه، میزان نابرابری‌ها و محرومیت نواحی مختلف را مشخص و اولویت اقدامات برای ارتقای سطح زندگی را معلوم می‌کند. در ادبیات برنامه‌ریزی شهری دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارند که سعی نموده‌اند تراکم را به عنوان یکی از متغیرهای تأثیرگذار در توسعه یافتگی مناطق معرفی نمایند. شهر متراکم یکی از الگوهای فرم پاید...

متن کامل

بررسی تأثیر سیاستهای فضایی بر ساختار فضایی شهری با تأکید بر تراکم ساختمانی مطالعه موردی: تهران

ساختار فضایی شهر می‌تواند بر ابعاد مختلف توسعه شهری تأثیر جدی برجای گذارد، این مسئله با توجه به مشکلات محیطی مانند آلودگی هوا، ترافیک و تغییر کاربری اراضی به ویژه در کشورهای در حال توسعه مثل ایران،  توجه برنامه‌ریزان شهری را به خود جلب کرده است. از این رو هدف این مقاله بررسی ساختار فضایی تحت‌تأثیر سیاست‌های فضایی مربوط به تراکم ساختمانی در شهر تهران به عنوان یکی از شهرهای جهان سوم است. روش تحقی...

متن کامل

تحلیل فضایی جمعیت و خدمات شهری با رویکرد عدالت فضایی مطالعه موردی: شهر خرم آباد

هدف این پژوهش"تحلیل فضایی جمعیت و توزیع خدمات شهری در نواحی شهر خرم آباد "است. براین اساس این پژوهش به چگونگی توزیع خدمات شهری متناسب با نیازهای جمعیت در23 ناحیه شهری خرم آباد می پردازد. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از مدل vikor، AHP ، نقشه GIS و مبتنی بر داده‌های اسنادی و میدانی است. بر اساس نتایج به دست آمده از 10 شاخص خدمات شهری 2 ناحیه متعادل ،5 ناحیه نیمه متعادل و باقی نواحی نا...

متن کامل

تحلیل ساختار فضایی شهر با تأکید بر خصلت همپیوندی و اتصال فضایی در کلان‌شهر تبریز

ساختار فضایی حاکم بر شهرها به روابط متقابل و عوامل مختلفی بستگی دارد و این روابط در مقیاس شهری بزرگ، دارای پیچیدگی و درهم‌تنیدگی خاصی است. لذا اهمیت نگرش به ساختار فضایی شهر، دارای اهمیتی زیادی است. کلان‌شهر تبریز همچون سایر کلان­شهرهای ایران با رشد سریع جمعیت مواجه بوده و این مسئله باعث پیچیدگی­های کالبدی و فضایی و در نتیجه موجب پیچیدگی شناخت و تحلیل سازمان و ساختار فضایی آن شده است؛ هدف اصلی ...

متن کامل

ارزشیابی سطح قابلیت زندگی شهری با تأکید بر رویکرد CDS؛ مورد مطالعه: شهر اصفهان

افزایش سطح رفاه و خوشبختی، یکی از اهداف دیرینه‏ بشر بوده است. شهرها به‏عنوان سکونت‏گاه‏های انسانی برای رسیدن به این هدف، از ابتدای پیدایش خود انواع مختلفی از الگوهای برنامه‏ریزی شهری را تجربه کرده‏اند. راهبرد توسعه‏ی شهری، یکی از آخرین الگوهای برنامه‏ریزی مطرح شده برای شهرها است. این راهبرد به‏دنبال ایجاد شهرهایی پایدار با چهار رکن قابلیت زندگی، بانک پذیری، رقابت پذیری و حکمرانی خوب است. این مق...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 30

صفحات  19- 38

تاریخ انتشار 2019-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023